ใยอาหาร หรือ fiber คือสารที่พบในผักเกือบทุกชนิด ซึ่งใยอาหารถูกจัดเป็นคาร์โบไฮเดรตที่ไม่ใช่แป้ง มีเอนไซม์ในระบบทางเดินอาหารของคนเราที่ไม่สามารถย่อยได้ อาจจะมีแบคทีเรียบางชนิดในทางเดินอาหารส่วนล่างสามารถย่อยใยอาหารบางชนิดได้ ใยอาหารประกอบไปด้วยสารหลายชนิด มีทั้งชนิดที่ละลายน้ำได้และละลายน้ำไม่ได้
ใยอาหารจำพวกไม่ละลายน้ำ (insoluble fiber) หมายความว่า ใย อาหารที่ไม่ละลายน้ำ แต่ว่าจะขยายตัวได้ในน้ำเสมือนฟองน้ำ ( ปราศจากความเหนียวหนืด) ทำให้เพิ่มความจุน้ำในกระเพาะ ช่วยเพิ่ม กากของกิน และก็ช่วยชำระล้างทางเดินอาหาร เมื่อกินเข้าไปแล้วจึง รู้สึกอิ่ม โดยเส้นใยประเภทนี้แบคที่เรียในลำไส่ใหญ่จะไม่อาจจะย่อย ได ก็เลยช่วยเพิ่มเนื้ออุจจาระ ลดปัญหาท้องผูก รวมทั้งช่วยลดการเสี่ยง ของโรคมะเร็งลำไส่ใหญ่ได้ อีกด้วย เป็นต้นว่า เซลลูโลส (Cellulose), ลิ กนิน (Lignin), เฮไม่เซลลูโลส (Hemicellulose) ฯลฯ
ใยอาหารจำพวกละลายน้ำ (soluble fiber) ซึ่งก็คือ ใยอาหารที่ละลาย ได้ในน้ำแล้วดูดซึมน้ำไว้กับตัว ใยอาหารประเภทนี้เมื่อละลายน้ำ ก็เลย มีความหนืดมากขึ้น มีลักษณะเป็นเจล สามารถจับน้ำตาลรวมทั้งซึมซับ น้ำมันได้ ซึ่งใยอาหารจำพวกนี้ร่างกายของพวกเราจะย่อยเองมิได้ แม กระนั้นแบคที่เรียที่อาศัยอยู่ในลำไส่ใหญ่จะสามารถย่อย ได
การเติมใยอาหารให้กับร่างกายของเราเพื่อสุขภาพของหัวใจให้แข็งแรงสามารถทำได้ดังนี้
- บริโภคอาหารจากพืชที่มีโปรตีนและใยอาหารสูงให้มากว่าเนื้อสัตว์
- บริโภคใยอาหารชนิดละลายน้ำได้ เช่น ถั่ว ข้าวโอ๊ตผักและผลไม้
- รับประทานใยอาหารให้ได้อย่างน้อย 25 กรัมต่อวัน
- เพิ่มการเคลื่อนไหวร่างกายและควบคุมน้ำหนัก
- จำกัดการบริโภคอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวไขมันทรานส์ และโคเลสเตอรอลสูง
ประโยชน์ของใยอาหาร
- ใยอาหารช่วยควบคุมระดับน้ำตาล
- ช่วยลดระดับไขมันในเลือด ช่วยจับไขมันในอาหาร ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน
- ช่วยเพิ่มภูมิต้านทานโรคให้กับร่างกาย
- ช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจ
- ใยอาหารมีประโยชน์ต่อการทำหน้าที่ของทางเดินอาหารส่วนต้น
- ช่วยทำให้เกิดความสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้
- ใยอาหารมีผลต่อเยื่อบุผิวในลำไส้ ทำให้เยื่อบุผิวหนังของลำไส้แข็งแรง
- ช่วยป้องกันและรักษาอาการท้องผูกและท้องเสีย
- ใยอาหารช่วยในการขับถ่ายของลำไส้ใหญ่ ใยอาหารไม่ละลายน้ำสามารถช่วยเพิ่มเนื้อของอุจจาระได้ เนื่องจากไม่สลายตัวลำไส้ใหญ่และยังสามารถจับกับน้ำได้ด้วย จึงช่วยทำให้อุจจาระอ่อนนุ่ม
- ช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ และช่วยป้องกันการดูดซึมของสารก่อมะเร็ง เพราะใยอาหารจะช่วยทำให้ขับถ่ายออกมาได้เร็ว และลดการสัมผัสต่อผนังลำไส้
- ใยอาหารสามารถช่วยในการลดน้ำหนักหรือควบคุมน้ำหนักได้ เนื่องจากทำให้ปริมาณของอาหารมีมากขึ้น มีการดูดน้ำเข้ามาในทางเดินอาหาร ทำให้รู้สึกอิ่มเร็ว การบริโภคอาหารก็ลดน้อยลงตามไปด้วย
