โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์คืออะไร?
โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์หรือเรียกว่า “Gestational Diabetes” เป็นโรคเบาหวานชนิดหนึ่งที่เกิดขึ้นได้ในช่วงการตั้งครรภ์ โดยส่วนใหญ่จะถูกวินิจฉัยระหว่างสัปดาห์ที่ 24-28 ของการตั้งครรภ์ โรคนี้เกิดจากภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเนื่องจากร่างกายไม่สามารถผลิตฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ได้เพียงพอ ซึ่งส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น และสามารถส่งผลเสียต่อมารดาและทารกได้
สาเหตุของโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์
โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์เกิดจากการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนและกระบวนการทางชีวภาพขณะตั้งครรภ์ ซึ่งทำให้ร่างกายมีความต้องการน้ำตาลเพิ่มขึ้น แต่ร่างกายไม่สามารถผลิตฮอร์โมนอินซูลินเพียงพอเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น
อาการของโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์
โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ส่วนใหญ่ไม่มีอาการแสดงที่ชัดเจน แต่อาจมีอาการคล้ายกับภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ซึ่งอาจปรากฏได้ดังนี้
- รู้สึกหิวกว่าปกติ
- ปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ
- รู้สึกเหนื่อยหรืออ่อนเพลีย
ผลกระทบต่อทารกและมารดา
โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์สามารถมีผลกระทบต่อทารกและมารดาได้ หากไม่รักษาหรือควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นได้รวมถึง
- ทารกคลอดก่อนกำหนด
- น้ำหนักทารกคลอดมากกว่าปกติ
- ทารกมีระดับน้ำตาลในเลือดต่ำหลังคลอด
- ทารกมีปัญหาเกี่ยวกับระบบหายใจ
- ทารกอาจเสียชีวิตในครรภ์ได้
- ทารกที่คลอดจากมารดาที่มีภาวะนี้อาจมีโอกาสเป็นโรคอ้วนและโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในอนาคต
ปัจจัยเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์
มีปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ซึ่งรวมถึง
- มีน้ำหนักเกิน
- เคยเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์มาก่อน
- ครอบครัวเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2
- กลุ่มเสี่ยงมีภาวะก่อนเป็นโรคเบาหวาน (Prediabetes)
- เป็นโรคถุงน้ำในรังไข่หลายใบ Polycystic Ovary Syndrome
การรักษาและการดูแล
การรักษาโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะเน้นการปรับเปลี่ยนรูปแบบการรับประทานอาหารและการออกกำลังกาย ซึ่งรวมถึง
- ควบคุมการบริโภคคาร์โบไฮเดรตในปริมาณที่เหมาะสม
- เลือกอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพและควบคุมน้ำหนัก
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างเข้มงวด
- ติดตามการเจริญเติบโตของทารกอย่างใกล้ชิด
- ตรวจคลอดทารกเพื่อตรวจสอบสุขภาพของทารก
การป้องกันโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์
การป้องกันโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์มีความสำคัญ เพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นโรค เราสามารถป้องกันโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ได้โดย
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างเข้มงวด
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และควบคุมน้ำหนัก
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ควรตรวจตามคำแนะนำของแพทย์และเภสัชกร
- ตรวจสุขภาพตามนัดที่กำหนด
- ควรตรวจสอบสุขภาพของทารกอย่างใกล้ชิด
สรุป
โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์เป็นโรคที่เกิดขึ้นในช่วงการตั้งครรภ์ แต่สามารถควบคุมและรักษาได้ โดยการปรับเปลี่ยนรูปแบบการรับประทานอาหารและการออกกำลังกาย การตรวจสุขภาพและการเยี่ยมชมแพทย์อย่างต่อเนื่อง เพื่อความปลอดภัยและสุขภาพที่ดีของมารดาและทารก
อ้างอิง
ศูนย์เบาหวาน ศูนย์การแพทย์และคลินิกเฉพาะทาง นวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการแพทย์
