โรคเบาหวานเป็นหนึ่งในโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่พบได้บ่อยในประเทศไทย แต่หลายคนอาจยังไม่ทราบว่าโรคนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจถึงสาเหตุของโรคเบาหวานกันครับ
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับโรคเบาหวาน
โรคเบาหวานเป็นภาวะที่ร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ เนื่องจากร่างกายไม่สามารถผลิตหรือใช้ฮอร์โมนอินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ อินซูลินเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
สาเหตุหลักของโรคเบาหวาน
- พันธุกรรม: ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคเบาหวานมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคนี้
- น้ำหนักเกินและโรคอ้วน: ภาวะน้ำหนักเกินทำให้เซลล์ในร่างกายดื้อต่ออินซูลิน ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น
- การขาดการออกกำลังกาย: การไม่ค่อยเคลื่อนไหวร่างกายทำให้กล้ามเนื้อใช้น้ำตาลได้น้อยลง
- อายุที่เพิ่มขึ้น: ยิ่งอายุมากขึ้น ความเสี่ยงในการเป็นเบาหวานก็ยิ่งสูงขึ้น
- ความเครียด: ภาวะเครียดเรื้อรังส่งผลให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนที่ขัดขวางการทำงานของอินซูลิน
- การรับประทานอาหารไม่เหมาะสม: การบริโภคอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันสูงเป็นประจำ เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวาน
- โรคตับอ่อนอักเสบ: การอักเสบของตับอ่อนอาจทำให้การผลิตอินซูลินลดลง
- การตั้งครรภ์: บางครั้งการตั้งครรภ์อาจทำให้เกิดภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ได้
ภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อย: เบาหวานขึ้นตา
หนึ่งในภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญของโรคเบาหวานคือ “เบาหวานขึ้นตา” หรือที่เรียกทางการแพทย์ว่า “จอประสาทตาเสื่อมจากเบาหวาน” ภาวะนี้เกิดจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเป็นเวลานาน ทำให้หลอดเลือดฝอยที่ไปเลี้ยงจอประสาทตาเสียหาย ส่งผลให้การมองเห็นแย่ลงและอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นได้ในที่สุด
การป้องกันโรคเบาหวาน
- รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผักผลไม้ ธัญพืช และโปรตีนไขมันต่ำ
- จำกัดการบริโภคน้ำตาลและอาหารแปรรูป
- ตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อเฝ้าระวังระดับน้ำตาลในเลือด
- จัดการความเครียดด้วยวิธีที่เหมาะสม เช่น การทำสมาธิ หรือการพักผ่อนให้เพียงพอ
สรุป
โรคเบาหวานเกิดจากหลายปัจจัย ทั้งที่ควบคุมได้และควบคุมไม่ได้ การเข้าใจถึงสาเหตุของโรคจะช่วยให้เราสามารถป้องกันและจัดการกับโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากคุณมีความเสี่ยงหรือสงสัยว่าอาจเป็นโรคเบาหวาน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและคำแนะนำที่เหมาะสม การดูแลสุขภาพตั้งแต่วันนี้จะช่วยลดความเสี่ยงและป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ รวมถึงภาวะเบาหวานขึ้นตาได้ครับ
